Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin anketine göre Millet İttifakı, Cumhur İttifakı’nın önünde. HDP’nin kendi adayını çıkarması gerektiğini düşünenler çoğunlukta.
Cumhurbaşkanı Erdoğan karşısında sadece CHP lideri Kılıçdaroğlu kazanabiliyor. HDP’nin tavrı belirleyici olacak.
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 23 Aralık 2022 – 2 Ocak 2023 tarihleri arasında gündeme ve seçmen eğilimine dair Türkiye geneli yaptığı anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
İstanbul, Adana, İzmir, Konya, Balıkesir, Edirne, Samsun, Antalya, Kocaeli, Antep, Ağrı, Diyarbakır, Urfa, Mardin, Batman, Siirt, Muş, Şırnak, Kars ve Van kentlerini kapsayan ankette katılımcılara üç ayrı soru formu yöneltildi.
EN ÖNEMLİ SORUN EKONOMİK KRİZ
“Sizce Türkiye’nin en önemli sorunu nedir” sorusuna katılımcıların yüzde 65,8’i “Ekonomik Kriz/İşsizlik”, yüzde 7,2’si “Cumhurbaşkanlığı Sistemi”, yüzde 5,4’ü “Demokrasinin Olmayışı”, yüzde 4,9’u “Kürt Sorunu”, yüzde 3,4’ü “Muhalefetsizlik”, yüzde 3,2’si “Hukuk Sistemi”, yüzde 2,7’si “Sorun Yok” yanıtlarını verdi.
“Çatışma ve şiddet politikaları ile sınır ötesi operasyonların mevcut ekonomik krizi etkilediğini düşünüyor musunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 41,5’i “Kısmen” derken yüzde 25,2’si “Evet”, yüzde 24,1’i “Hayır” yanıtı verdi.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ GÖRÜŞMESİ
“Anayasa değişikliği ile görevli AKP heyetinin HDP ile görüşmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna verilen yanıtlar ise şöyle:
Yüzde 26,2 “Olumlu”
Yüzde 20,4 “Ne olumlu ne olumsuz”
Yüzde 15 “Olumsuz”
Yüzde 10,1 “Çok olumsuz”
Yüzde 8,1 “Çok olumlu”
Yüzde 20,2 “Yanıt yok”
MİLLET İTTİFAKI BİRİNCİ SIRADA
Ankette Millet İttifakı’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 32, Cumhur İttifakı’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 30,7 olarak ölçüldü.
Hangi partiye oy verirsiniz?
“Bu Pazar bir genel seçim olursa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna kararsızlar dağıtıldıktan sonra verilen yanıtlar şöyle:
AKP: Yüzde 33,2
CHP: Yüzde 28,5
İYİ Parti: Yüzde 13,3
HDP: Yüzde 13,1
MHP: Yüzde 6,5
DEVA Partisi: Yüzde 2,9
Saadet Partisi: Yüzde 0,8
Gelecek Partisi: Yüzde 0,7
TİP: Yüzde 0,6
Zafer Partisi: Yüzde 0,4
“Hali Hazırda Var Olan Hangi İttifaka Oy Verirsiniz?” sorusunun “Bu Pazar Bir Genel Seçim Olursa Hangi Partiye Oy Verirsiniz?” sorusu ile karşılaştırmasına baktığımızda, ittifak çatısı altındaki parti seçmenlerinin ezici çoğunluğu oy vermeyi düşündüğü partilerin dâhil olduğu ittifaklara oy vereceğini belirtmesine karşın, HDP’ye oy vereceğini belirten katılımcıların yüzde 48,3’ünün ‘Oy Verdiğim Parti İçinde Olursa Ancak Oy Verebilirim’, yüzde 26,2’sinin ‘Hayır, Hiçbir Şekilde Oy Vermem’, yüzde 19,8’i ‘Emek ve Özgürlük İttifakı’na Oy Veririm’ demesi dikkat çekti.
Ortak adaya oy verme eğilimini ne belirleyecek?
“Muhalefetin belirleyeceği ortak adaya oy verme eğitiminizi ne belirleyecek?” sorusuna yüzde 44 “Desteklediğim partinin tavrı”, yüzde 23,7 “Adayın taahhütleri”, yüzde 15,3 “Adayın profili”, yüzde 13,3 ise “Hiçbir şekilde oy vermem” yanıtları verdi.
HDP’NİN TAVRI BELİRLEYİCİ
Ankette çarpıcı sorulardan birisi de “Haziran 2023 tarihinde yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı seçimlerini sizce hangi parti veya ittifakın adayı kazanır?” sorusu oldu.
Katılımcılar bu soruya yüzde 33,5 ile Cumhur İttifakı, yüzde 21,6 Millet İttifakı, yüzde 18,2 ile de HDP’nin destekleyeceği aday yanıtlarını verdi.
HDP ilk turda aday çıkarmalı mı?
Katılımcıların yüzde 33,8’i HDP’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda aday çıkarması gerektiğini belirtirken, yüzde 21,2’si “aday çıkarmayıp seçmenlerini tercih konusunda yönlendirmemeli“ görüşünü savundu.
“Aday çıkarmayıp Millet İttifakı içerisindeki ortak adayı desteklesin” diyenlerin oranı yüzde 20,2 olurken, “Emek ve Özgürlük İttifakı’nın çatısı altında aday çıkarmalı” diyenlerin oranı yüzde 10 oldu.
ERDOĞAN’A KARŞI SADECE KILIÇDAROĞLU KAZANIYOR
İkili adaylardaki oy verme tercihinde ise CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan karşısında diğer adaylara göre önde görülüyor.
Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 36,8 olurken, Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 35,8 olarak ölçüldü.
Ekrem İmamoğlu ve Recep Tayyip Erdoğan arasında bir oylama yapıldığında ise katılımcıların yüzde 33,6’sı İmamoğlu, yüzde 35,9’u ise Erdoğan yanıtı verdi. Sonuçlara göre Erdoğan’ı sadece Kılıçdaroğlu geçiyor.
İRAN’DAKİ PROTESTOLAR
Sonbahardan bu yana İran’da süren protestolara dönük algıyı ölçebilmek amacı ile araştırma grubuna “İran’da Son Aylarda Yaşanan Kitlesel Eylemleri Nasıl Değerlendiriyorsunuz? sorusu da yöneltildi.
Katılımcıların yüzde 30,6’sının “Kadın Öncülüğünde Gelişen Rejim Karşıtı Bir Hareket”, yüzde 19,5’inin “ABD ve Batı Dünyasının Rejim Karşıtı Politikaları Sonucu Kışkırtılmış Bir Hareket”, yüzde 15,8’inin “Sadece Temel Hak ve Özgürlükleri Genişletmeye Dönük Bir Hareket”, yüzde 14,2’sinin “İran Halklarının Rejime Karşı Ortak Hareketi” yanıtlarını verdikleri görüldü.
ŞİDDET DALGALARININ SEÇMEN ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Geçtiğimiz aylarda yaşanan diğer bir olay ise Taksim’de yaşanan patlama ve ardındaki operasyonlar oldu.
Bu tür şiddet dalgalarının seçmen üzerindeki etkisini görebilmek amacıyla katılımcılara, “İstanbul Taksim’de Geçtiğimiz Ay Yaşanan Bombalı Patlama ve Ardından Suriye’nin Kuzey/Kuzey Doğusuna Gerçekleşen Operasyonlar/Sınır Ötesi Operasyonlar Oy Verme Davranışınızı Nasıl Etkiliyor?” sorusu yöneltildi.
Görüşmecilerin, yüzde 66’sı “Etkilemiyor”, yüzde 15,2’si “Oy Verdiğim Partiye Daha Sıkı Sarılmama Yol Açıyor”, yüzde 8,5’i “Kararsız Kalmama Neden Oluyor”, yüzde 6,5’i “Sandığa Gitmeyi Düşünmüyorum” yanıtların verdi.
