Kemal Ural

Tunus Kuzey Afrika’nın en modern ülkelerinin başında geliyor.

2011’de halkın ekonomi, yolsuzluklar ve kısıtlanan özgürlükleri protestolar ile başlayan sonra diğer ülkelere yayılan Arap Baharının kalbi.

Tunuslu seyyar satıcı Tarık Muhammet Buazizi’nin bedenini ateşe vermesi ile başlayan ve 23 yıllık diktatör Zeynel Abidin bin Ali’nin devrilmesi ile sonuç bulan ayaklanmadan bu yana büyük bir istikrarsızlığın göbeğinde Tunus.

2011 de başlayan Yasemin Devriminde başa geçen bir çok politikacıdan sonra ancak 1 yıl sonra hükümet kurabilen Tunus, Devlet başkanı seçilen Moncef Mazruki döneminde içinde bulunduğu ekonomik krizi aşamadı.

“SİBSİ DAHA LAİK VE ÇAĞDAŞ BİR ANAYASAL YÖNETİM SAĞLAMAYA ÇALIŞTI”

Libya’da başlayan iç savaş Tunus için büyük bir mülteci akını oluşturdu. Mazruki ise Müslüman Kardeşler ile kurduğu yakın ilişkiden dolayı toplum önünde deşifre olmuştu.

2014 de yapılan seçimlerde Mazruki iktidarı devrimden sonra ilk kez yapılan seçimler ile El-Beci Kaid es-Sibsi’ye geçti.  Sibsi daha laik ve çağdaş bir anayasal yönetim sağlamaya çalıştı.

Başkanlığının son yılında hayatını kaybeden Sibsi yerini çok tartışmalı bir isim olan Kays Said’e bıraktı.

 “DİKTATÖR YERİNE YENİ DİKTATÖR”

Kays Said 2019’dan bu güne Tunus devlet başkanı.  Müslüman Kardeşlerin Tunus ayağı olan Ennahda Hareketin desteği ile başkan olan Said, 2019’da tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi ile birlikte  büyük bir ekonomik kriz ile karşı karşıya kaldı.

2021 Ocak ayında kendisine karşı başlayan protestoda uygulanan polis vahşeti ile gündeme geldi.  Protestolar ve eylemler haziran ayında en yoğun dönemine girer iken Tunus ekonomisi iflas eşiğine gelmiş durumdaydı.

WhatsApp Image 2022-12-20 at 23.36.51

“GREV HAKKI VE SENDİKAL HAKLARI ASKIYA ALDI”

Kays Said toplumun ve halkın erken seçim ve yeni anayasa taleplerine karşı çözümü polis devleti yaratmakta bulmuş ve baskıcı sert bir rejim ilan etmişti.

25 Temmuz 2021 Kays Said parlamentoyu feshetti ve içlerinde  eski devlet başkanlarından Mazruki’nin olduğu büyük bir siyasi kesime karşı tutuklamalar başladı. Ennahda Hareketinin bir çok önde gelen ismi tutuklandı. Müslüman Kardeşleri Tunus’ta yasaklarken, grev hakkı ve sendikal hakları askıya aldı.

Kays Said kendisini ordunun lideri ilan ederek silahlı kuvvetleri kendisine kalkan yapmaya mevcut başbakanı görevden aldı.  Açık açık Tunus Anayasasını ihlal eden Said ülkenin en yüksek yargı organı olan Yüksek Yargı Konseyini feshetti.

Ülkeyi 2 yıldır kararnameler ile yönetmeye çalışan Said 25 Temmuz’da ülkede katılımın %30 da kaldığı ve %90 evet oyu aldığı anayasa referandumu yaptı. 

Referandumdan sonra parlamento seçimi için 17 Aralık tarihi belirleyen Said, güçlü bir Tunus hazır olunca Cumhurbaşkanlığı seçimi yapacağını duyurdu.

 BOYKOT SEÇİMLERE DAMGA VURDU: KATILIM YÜZDE 8

Said’in genel seçim çağrısına ülkede ki tüm muhalefet boykot kararı aldı. Muhalefetin tamamı erken cumhurbaşkanlığı seçimi çağrısında bulundu. Siyasal kriz ve artan protestoların gölgesinde halkın %91’nin oy kullanmadığı genel seçimlerde muhalefet bu sonuçlar ile seçimin yasal meşruiyetini kaybettiğini duyurdu.

Tunus seçim konseyi başkanlığı ise 161 koltuklu parlamentoda sadece 21 milletvekili seçilebildiğini 130 seçim bölgesinde bir daha seçim yapılacağını duyurdu. Uluslararası kamuoyu ise Kays Said’e diyalog çağrısında bulundu.

Bir çok Arap ülkesi Said’i halkının sesini dinlemesi konusunda uyarıyor.

Said döneminde ülkede basın özgürlüğü yasaklayan birçok yasa geçirildi. Tunus Gazeteciler Cemiyeti ise Said’e istifa çağrısı kaleme aldı.