Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) Afganistan'daki BM misyonu UNAMA'nın görev süresini bir yıl daha uzattı.
Taliban yönetiminin tanınması anlamına gelmeyen karar çerçevesinde UNAMA 17 Mart 2023'e kadar ülkede kalmaya devam edecek.
UNAMA'nın görev metninde 'Taliban' kelimesi kullanılmazken 15 üyeli BMGK'de Çin de dahil 14 ülke kabul oyu kullanırken Rusya çekimser kaldı.
Kararı kaleme alan Norveç Büyükelçisi Mona Juul, "UNAMA'nın görevi sadece insani ve ekonomik krizin derhal giderilmesi açısından değil, aynı zamanda Afganistan'da istikrar ve barışın tahsis edilmesi için çok kritik bir öneme sahip" dedi.
Karar BM’nin, geçen yıl Afganistan’da yönetimi ele geçiren ancak uluslararası toplum tarafından tanınmayan Taliban yönetiminin BM’de temsilcisi bulundurmamasını öngördü.
UNAMA, Afganistan'da 2002 yılından beri görev yapıyor.
Oylamaya Rusya engeli
Haftalardır süren metnin hazırlık aşamasında özellikle Rusya ile zorlu bir müzakere süreci yaşandı.
Moskova izole edilmesine rağmen karara karşıt pozisyonundan çarşambaya kadar geri adım atmadı. Kremlin yönetimi metne itiraz sebebi olarak kararda Taliban'ın "fiili yetkili" olarak kabul edilmemesini gösterdi. Rusya’nın BM’deki temsilcisi Dmitry Polyanskiy, oylama öncesi AFP’ye yaptığı açıklamada “tasarı bizim pozisyonumuzu yansıtmıyor” dedi ancak Moskova’nın metni veto edip etmeyeceği konusuna açıklık getirmedi. Son oylamada ise veto yerine çekimser kalarak kararın geçmesine izin verildi.
Kararda 'kadın ve çocuk' vurgusu
BM'nin Afganistan'da tüm siyasi aktörlerle ve yetkililerle çalışmaya devam edeceği belirtilen kararda, özellikle kadınların da eşit bir şekilde temsil edileceği kapsayıcı ve temsili bir hükûmet kurulması ile kadın, kız çocukları ve azınlıkların haklarına saygı duyulması çağrısı yapıldı.
İnsani yardım maddesi ile başlayan karar, Afgan halkına ekonomik ve sosyal yardımların sağlanmasını sağlamayı hedefleyecek. UNAMA ayrıca uluslararası hukuk ve insani uluslararası hukuk kurallarını yönetme ve kolaylaştırma görevini de yürütecek. İnsan hakları prensiplerine uygun şekilde gerçekleştirilecek misyonlarda insani faaliyetlerin desteklenmesi için insani yardım ve finansal destek sağlanacak.
Siyasi bölüme de sahip kararda Afgan siyasetinde aktörler ve taraflar arasında diyalogun sağlanabilmesi için ön ayak olunacak.
