Bu yazıda, ülkemizin Dünya ekonomisi içindeki konumu değerlendirilecek. Önce yapılan bir değerlendirmeye göz atalım:
“Türkiye’nin dünya ekonomisinden aldığı pay (mavi) 1980’lerde yüzde 0,85 dolayındayken inişli çıkışlı bir gelişme göstermiş. 2001 krizinden sonra hızlı bir yükselişe girmiş, 2008’de başlayan küresel krizle birlikte tekrar durgunluğa geçmiş, 2013’den itibaren düşüşe geçmiş, düşüş 2017 sonrasında hızlanmış. 2020 sonunda Türkiye’nin dünya ekonomisinden aldığı pay 1980’deki düzeye düşmüş. Grafiğe tekrar baktığımızda Türkiye’nin ivme kaybına girdiği dönemin küresel krizle birlikte başlayan dönem olduğu görülüyor. Bunun küresel krizden başka birçok nedeni var: Her şeyden önce Türkiye o tarihlerde Avrupa Birliği üyeliği idealinden uzaklaşmaya başladı. Bu gelişme, küresel kriz nedeniyle azalan yabancı sermaye yatırımlarının daha da düşmesini tetikledi. Yanlış bir yatırım politikası izlendi. Sanayiye yönelecek yerde inşaata ağırlık verildi. Bu yatırımların çoğunun geri dönüşü olmadığı gibi çevreye de çok büyük zararı oldu. Demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü geliştirilecek yerde tam tersi adımlar atıldı. Bu yanlış adımlar yabancı kaynak girişini daha da düşürdü, yerli yatırımcının da yatırım yapma şevkini kırdı. Ekonomi politikasında da ciddi yanlışlar yapıldı. Gerek atamalar gerekse para politikasına yapılan siyasal müdahaleler sonucu Merkez Bankasının bağımsızlığı tartışılır hale geldi. Neden – sonuç ilişkilerinin karıştırılması sonucu yanlış faiz kararları alındı, kura döviz satarak müdahale edilmeye çalışıldı. Merkez bankası rezervlerin eksiye düşmesi sonucuyla karşı karşıya kalındı. Bu hatalara dış politikadaki hatalar, eğitim politikasındaki yanlışlar gibi ekonomi dışı görünen bazı alanlardaki hataların da eklenmesi sonucu Türkiye’nin dünya GSYH’sinden aldığı pay 2013 yılında çıktığı yüzde 1,23’lük orandan 2020 sonunda yüzde 0,85’e geriledi. 1980 sonunda bu pay yüzde 0,86 idi. Sonuç olarak Türkiye’nin dünya ekonomisindeki yeri kırk yılın sonunda başladığı yerden geriye düşmüş bulunuyor”.(1)
Yazı yorum gerektirmeyecek açıklıkta.
“2020 sonunda Türkiye’nin dünya ekonomisinden aldığı pay 1980’deki düzeye düşmüş. Türkiye’nin dünya GSYH’sinden aldığı pay 2013 yılında çıktığı yüzde 1,23’lük orandan 2020 sonunda yüzde 0,85’e geriledi” saptamaları, içine yuvarlandığımız acıklı durumu ortaya koymakta.
2013 yılında Dünya’da üretilen mal ve hizmetlerin 1.23’lük bölümünü üreten Türkiye Cumhuriyeti, 2020 yılında 0.85’ini üretir duruma gerilemiş bulunmakta.
IMF Dünya’daki ekonomik yerimizle ilgili şu öngörüde bulunuyor: “Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) tahminlerine göre Türkiye 2021 sonunda “dünyanın en büyük 20 ekonomisi” arasındaki yerini kaybedecek. 2021’de 21. Sıraya düşecek olan Türkiye 2022’de ise 22. sıraya kadar gerileyecek.”(2)
Dünya’nın 17. En büyük ekonomisi olan Türkiye Cumhuriyeti, 20. sıraya gerilemiş, 2021 sonunda 20. sıranın da gerisine düşecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Rize’de şöyle konuştu: "İnşallah Türkiye 2023 hedeflerine ulaşacak, dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına da girecek, uzaya da gidecek, küresel ve bölgesel lider de olacak.” (3)
Ekonomimizin durumuyla ilgili bir başka yorum şöyle:
Capital Economics'ten Jason Tuvey bu konuda, "Son 10 yılda gücün temel direği olarak kabul edilen kamu maliyesi, (Türkiye Cumhuriyeti’nde) şimdi çökme riskiyle karşı karşıya" dedi.(4)
Toplanan vergi oranlarıyla ilgili bir örnek:
“Ocak 2021’den buyana uygulanan dijital hizmet vergisi, Kenya’da %1,5, İngiltere’de, %2, İspanya’da %3, Türkiye’de %7,5”(5)
Türkiye Cumhuriyeti’nde Dünya ülkelerinde toplanan verginin çok üstünde olan oranlarda vergi toplanmakta. Bunun karşılığında vatandaşa sunulan hizmet sıralamasında Dünya ülkelerinin çok gerilerinde bir düzeyde kalınmakta.
2000 yılından buyana ülkemiz, deprem, sel, kıtlık gibi büyük ölçekli doğal yıkımlar yaşamadı. Bu geriliğe, çöküşe neden olabilecek başka bir sorun ya da gelişme görülmedi. Ülke, kaynakların gerekli yerlere harcanmamasından, ölçüsüz, gereksiz harcamalardan, ülke insanını değil kendilerini düşünenlerin tutumlarından bu duruma düşürüldü.
--------------------------------------------
(1) Türkiye Ekonomisinin Dünya Ekonomisindeki Yeri - Mahfi ...https://www.mahfiegilmez.com › 2021/08 › turkiye-ek..
(2) IMF tahmini: Türkiye 2021 ve 2022'de 'en büyük 20 ekonomi ...https://tr.euronews.com › Haber › Dünya
(3) Erbaş, Arzu - İlek, Doğancan, Haber Türk İnternet Gazetesi (DHA), 12.02.2021
(4) The Economist'ten Erdoğan için flaş iddia! Türk ekonomisinde ...https://www.yenicaggazetesi.com.tr › the-economist-tur.
(5) Hangi ülkede ne kadar dijital hizmet vergisi uygulanıyor? https://www.bloomberght.com › Haberler
