Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, konutlarda kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan ve 1 Temmuz'da sona erecek olan düzenlemeyi uzatacaklarını duyurmuştu.
Hükümetin üzerinde çalıştığı yeni kira düzenlemesine göre Türk Ceza Kanunu’ndaki (TCK) değişiklikle piyasa ortalamasının üzerinde fahiş kira artışıyla haksız kazanç sağlayanlara bir ila üç yıl arasında hapis cezası verilmesi planlanıyor. Çalışmaya göre ayrıca alım, satım, tüketim mallarının fiyatlarında fahiş artış yapanlar da aynı şekilde ceza alacak. Söz konusu kararla iki yılın üzerinde hapis cezası getirilmesi planlandığı için fahiş kira artışı zanlıları da tutuklu yargılanabilecek.
Hürriyet gazetesinden Oya Armutçu ve Ebru Karatosun’un haberine göre; hükümet, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na eklenen geçici 1. madde ile “11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında bir yıldan uzun süreli tüm konut kirası sözleşmelerinde Kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini aşamaz” şeklinde düzenleme yapmıştı. Buna göre kira artışını TÜFE yerine yüzde 25 ile sınırlayan yasanın süresi 1 Temmuz’da sona erecekti. Hükümet kiralardaki fahiş artış nedeniyle yüzde 25 sınırını bir yıl daha uzatmayı içeren alternatif üzerinde çalışıyor. Bunun yanında daha önceki düzenleme beş yılın üzerindeki kira sözleşmelerini kapsamıyordu. Alternatifli çalışmada beş yılı geçen kira sözleşmeleri için de yüzde 25’lik artış sınır düşünülüyor.
AK Parti kurmayları üzerinde çalışılan yeni düzenlemeyi şöyle anlattılar:
“Kanunla yüzde 25 kira artış sınırını bir yıl süreli yapmıştık. O süre bitiyor. Deprem bölgesinde sadece kararname çıkartılabilir ama diğer bölgelerde olmaz. Bu düzenlemeye en çok esnaflar itiraz etmişti. Şimdi onlar da eklenebilir. Yüzde 25’le artış yeniden çıkacak kanunla düzenlenir bunun için de bir tarih belirlenir. Bir de yaptığımız düzenleme beş yılı geçmiş sözleşmelerde uygulanmıyordu, o da tartışmalara neden olmuştu. O da eklenebilir.”
BİR YILDAN ÜÇ YILA KADAR HAPİSLE DAVA AÇILABİLECEK
Hükümetin üzerinde çalıştığı düzenlemeye göre, “fahiş kira artışına sebebiyet verenler veya kiraları piyasa ortalaması ve koşullarının üzerinde kasten fahiş şekilde artıranlara” yönelik TCK’da düzenleme yapılacak. Bu kapsamda, fahiş kira artışı zanlılarına bir yıldan üç yıla kadar hapisle soruşturma ve dava açılabilecek. İki yıla kadar olan suçlarda tutuklu yargılama yapılamazken, üç yılla haklarında soruşturma açılan fahiş kira artışına sebebiyet verenler mahkemenin takdiri ile tutuklu da yargılanabilecekler.
ARTIŞA TAVAN FORMÜLÜ
Meclis seçimler nedeniyle ara vermeden önce, Adalet Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı önemli bir araştırma üzerinde çalışıyordu. Edinilen bilgilere göre; bakanlık yetkilileri, Türkiye geneli bölgesel manada geçmiş yıllardan bugüne kadar ortalama ne kadar kira artışı yaşandığıyla ilgili bölgesel bir araştırma yapıyordu. Bu kapsamda, AK Parti’nin üzerinde çalıştığı bir formül de bu yapılan araştırma sonucunda bölgesel zam oranları dikkate alınarak, ortalama bir zam oranının belirlenmesi planlanıyor. Yani, Ege Bölgesi’ndeki zam oranı yüzde 30 ise o bölgede kira artışı yüzde 30’u geçemeyecek.
