Kemal Ural
İngiliz yazar J.R. Tolkein tarafından yazılan Hobbit kitabı ile başlayan Orta Dünya evreni Amazon şirketinin sahibi olduğu Prime Video tarafından beş yıl önce bir dizi şeklinde gösterime gireceğini duyurdu.
Daha önce Yeni Zelandalı yönetmen Peter Jackson tarafından sinemaya uyarlanan Yüzüklerin Efendisi 3’lemesi ve ardından Hobbit seri sonrası ünü sadece edebiyat dünyasında kalmayan orta dünya evreni 2 Eylül 2022 tarihi ile artık dijital platformlarda.
NEDİR BU ORTA DÜNYA?
1936 yılında yayınlanan Hobbit kitabı ile başlayan Orta dünya evreni genel olarak 3 çağdan oluşuyor. Bu çağ ilk yaratılış dönemini anlatan birinci çağ olarak geçen Silmarion kitabında anlatılan Ağaçlar çağı, Gazap savaşı ve Ani Alev savaşından Sauron’un bedenin yok olduğu döneme 2. Çağ denir iken son olarak serinin en ünlü kitabı olan Yüzüklerin Efendisi kitabının anlatıldığı 3.çağ olarak isimlendirir.
Bu evrende Elfler, Cüceler, İnsanlar, İstariller(Büyücüler), Valarlar(tanrılar), Hobbitler, Orklar vs bir çok türü konu eden düzinelerce ek kitap ile anlatılan bir evren öyküsü. Kitabın yazarı Tolkein ve oğlu tarafından basılan kitaplar yıllarca fantastik edebiyatın en temel eseri oldu.
BEYAZ PERDE YÜZÜKLERİN EFENDİSİ
Peter Jackson tarafından 2001 yılında serinin ilk filmi olan Yüzük Kardeşliği ile sinemaya uyarlanan Tolkein’in 3. Kitabı Yüzüklerin efendisi 2002 de İki Kule 2023 te Kralın Dönüşü filmleri ile seri olarak izleyici ile buluştu.
Genel Kitaba tam sağdık kalmadıkları eleştirisi dışında sinematik açıdan çok büyük övgüler alan filmlerden sonra 2012'den 2014'e kadar Warner Bros. ve New Line Cinema, Peter Jackson'ın baş yapımcı, yönetmen ve ortak yazar olarak görev yaptığı Hobbit'e dayanan üç filmlik bir dizi olan Hobbit yayınladı.
İlk film The Hobbit: An Unexpected Journey Aralık 2012'de yayınlandı; ikincisi, Hobbit: Smaug'un Çorak Toprakları, Aralık 2013 ve son bölüm, Hobbit: Beş Ordunun Savaşı, Aralık 2014'te yayınlandı.
Hobbit serisi genel anlamda çok eleştiri alsa da genel olarak hem yönetmene duyulan saygı ile vizyonda geçere puan aldı.
DİZİ OLARAK: GÜÇ YÜZÜKLERİ
2017 de çekileceği duyurulan Amazon Prime’nin Güç Yüzükleri dizi 2020 de çekimleri başladığı duyuruldu. Tolkein vakfı ile uzun süren pazarlıklar sonu serinin 2. Çağ ek belgelerini alan dizi ekibi 1.Çağdan telifler alamadı. Dizinin oyuncu kadrosu ve bütçesi dizi daha başlamadan izleyenlerin beklentisini çok yükseltirken bir yandan Orta Dünya evreni severlerin bu dizinin ne kadar okuyucuların dili ile “Lore” yani kitaba ne kadar uyacağı hep tedirginlik konusu oldu.
Dizinin mart ayında yayınlanan görselleri ile 2 Eylül gösterim tarihi belli oldu. 2 yıl boyunca tek görsel yayınlamayan Amazon mart ayı sonrası bir çok fragman ve görsel paylaştı. Görüntü ve müzik seviyesi üst düzey yüksekliği evreni de sevenleri heyecanlandırdı.
İLK ÜÇ BÖLÜM VE ELEŞTİRİLER?
İlk iki bölümü 2 eylülde Türkiye saati ile saat 4 te yayınlanan dizi görsel açıdan bugüne kadar yapılan diğer dizilere bile açık ara fark koyacak kadar güzel. Renkler ve fotoğraflama açısından çok iyi hazırlanmış bir ekibe sahip ve oyunculuklar bir iki örnek hariç hiç sırıtmıyor. Kostümler ve CGI ile oluşturulmuş mekanlar ciddi anlamda etkileyici. Peter Jackson’un filmler de çektiği orta dünyadan daha güzel bir orta dünya sizi karşılıyor.
Dizide ikinci çağda olmamasına rağmen Amazon tarafından Hobbitlerin atası olarak Harfootslar olarak eklenen ırk ve cüceler özellikle mizah açısında çok beğeni topladı.
Cücelerin kenti Khazat Dum şehri görsellik olarak çok başarılıydı. 3.bölümde karşılaştığımız Numenor adası, antik Roma esintisi ve canlı duru güzelliği ile bir kez daha kast açısından en iyi yerlerdi. Güney toprakları Amazon’un kendi yarattığı karakterler ile dolu.
Arondil’i oyunculuk konusunda en başarılı Elf olarak görebilirim. Boğuk bir aşk hikayesi yerine 3.bölümden anladığımız gibi dizinin ana aksiyon sahneleri ile birlikte olması gayet istikrarlı olabilir.
Gelelim eleştirilere; öncelikle söylemeyim ki Galadriel gibi Tolkein’in çok üzerinde durduğu bir karakterin bu kadar kitaptan bağımsız yazılması açıkçası beni şaşırttı.
Galadriel ve genelde diğer Elflerin bir çoğu Elf özelliği taşımıyor. Senaryoda çok büyük kopukluklar var iken aslında insanların tedirgin olduğu kitap, yapım çelişkisi bu dizi için ilk üç bölümde gerçekleşmiş durumda.
İzleyicinin beklentisi kitabın diziye uyarlaması iken izlenen ve görünen şey diziye kitabın uyarlanması olduğu gözüküyor. Ayrıca diziye eklenen Meteor adam hikayesinin bu kadar uzatılmasının karakterin kötü mü ya da iyi mi olduğu belirsizliği senaryoya iyi yedirilememiş ve itici durmuş. İkili diyaloglar son derece vasat diyebileceğimiz konulardan bir diğeri ise hiç bir diyalog bizi konuya götüremiyor.
Elrond dışında hikayeye uygun başka bir konuşma maalesef bulamadım. Son olarak şunları diyebilirim ki 24 saate 25 milyon izleyicinin izlediği söylenen bir dizi en azından Tolkien ile olan ilişkisi dışında karakter durumları ve senaryo kopukluklarından kurtulur.
