Kemal Ural

Birinci yılına yaklaşan Rusya- Ukrayna savaşında son dönemlerin en hareketli dönemine girilmiş gibi görünüyor.

Rusya Genelkurmay başkanı Valeri Gerasimov 11 Ocak tarihinde Ukrayna’da savaşan Birleşik Kuvvetler Komutanlığına atandı.

Yeni kurulan ve içinde Belarus’ta bulunan Rusya kuvvetlerinin de bulunduğu Birleşik kuvvetler komutanlığı kapsayıcı bir geniş cephe operasyonun başlayacağını hissettiriyor.

 Rusya’nın ilan ettiği seferberlik ile birlikte özellikle güçlendirilen Donbass cephesi yeni gelen takviye güçleri ile güçlendirildi. Rusya’nın Belarus’a gönderilen birlikler ile birlikte geri çekilinelen Kuzey Ukrayna’ya yeni bir taarruzun sinyallerini verildi.

VALERİ GERASİMOV KİMDİR?

67 yaşında ki Rusya Genelkurmay başkanı Gerasimov SSCB yıllarında askeri eğitim almaya başladı. 1977 de Kızıl Orduya katıldı.

Tataristan Sovyet’inde ve  Uzak Asya’da bir çok görev aldı. 2010 da Rusya Genelkurmay başkan yardımcısı, 2012 yılında ise Genelkurmay başkanı oldu. Bir asker için çok hızlı bir yükseliş kariyeri olan ve Rusya Devlet Başkanı Putin ile çok ileri bir arkadaşlık ilişkisi bulunan Gerasimov aynı zamanda kendi ismi ile anılan bir askeri savaş doktrininde sahibi.

GERASİMOV DOKTRİNİ

Bu savaş doktrinin temeli “Siyasi Savaş” belirlenir. Ekonomik, kültürel, enformasyon, teknolojik savaş gibi alt başlıkları olan savaş doktrini esas olarak düşman kuvvetler ile askeri olarak savaşmadan siyasi üstünlükle zafer kazanılmasını hedefler. Gerasimov tarafından geliştirilen ve barış koruma planı olarak bilinen bu fikir iki esasa dayalıdır. İlk fikir ulus kültürü askeri fikrin temelini hazırlar, ikinci fikir ise teknolojik askeri hareket yasasıdır. Teknolojik gelişmişlik ve kültürel, siyasi istikrar ordu ve askeri kuvvetini güçlendireceğine inanır. Gerasimov taktik, askeri doktrini “Hibrit Savaş” üzerine konumlanan bir savaş stratejisidir.

UKRAYNA SAVAŞI VE SUROVİKİN

 8 Ekimde Ukrayna kuvvetleri komutanlığına atanan Surovikin, Rusya’nın genel askeri hattını korumayı başardı.

Rusya’nın genel askeri kayıplarını azaltmayı başaran Surovikin özellikle Kerç köprüsü saldırısı sonrası Ukrayna’ya düzenlenen füze ve SİHA saldırıları talimatını verdi.

Ukrayna’nın bir bütün alt yapısını yok etmeyi hedefleyen bu saldırılar Ukrayna’da ciddi anlamda elektrik ve lojistik sıkıntısına sebep oldu.

Ukrayna’ya ağır kayıplar verdiren bu saldırılar sonucu diyalog ve barış görüşmeleri için NATO ve ABD cephesinin ikna yoluna getirmeye çalışan Rusya bir kez daha bu amacına ulaşamamış gözüküyor. Bu belirsizlik Kremlin yönetimini yeni bir askeri harekata mecbur bıraktığı yönünde son dönem bir çok yorumcunun ortak fikri oluyor.

 Putin’in Gerasimov kararının yeni bir savaş ve harekat taktiği olacağı konusunda herkes hem fikir. 11 Ocak’ta yeni görevine atanan Gerasimov özellikle Donetsk ve Luhansk kent merkezlerine bir çok saldırının yapıldığı Bakhmut ve Soledar’a saldırı onayı verdi. Soledar Rusya kontrolüne girer iken Bakhmut kent merkezi kuşatılmış ve Rusya ilerleyişi devam etmekte. Savaşın seyri için çok önemli olan bu iki nokta Rusya’nın elinde tutuğu bölgelerin korunması ve Rusya’nın daha güvenli bir ilerleyiş sağlaması için hayati önem taşıyor.

 BELARUS’TA BULUNAN KUVVETLERİN ÖNEMİ

2014 başında başlayan Maidan darbesi sonrası bozulan Ukrayna – Belarus ilişkileri en temel ve başlıca nedeni, Batılı devletlerin Belarus’a karşı geliştirdikleri yaptırım ve saldırgan politikalara Ukrayna’nın ortak olmasıydı. Rusya’nın en baş müttefiklerinden olan Belarus bu savaşın başından beri yoğun bir diplomatik gerilimin ortasında.

 Rusya’nın 1 ayı aşkın süredir Belarus’a yoğun bir askeri yığınağı bulunmakta. Ukrayna’nın Rusya’dan sonra en büyük kara sınırının bulunduğu Belarus ile ilişkileri çok gergin. Ukrayna’dan fırlatılan pek çok füzenin düştüğü Belarus bir çok kez Ukrayna ile savaş durumuna geldi. Savaşın ilk günlerinde Rus ordusunun kendi ülkesini kullanarak Ukrayna ‘ya girmesine izin veren Belarus devlet başkanı Lukaşenko kendi ülkesinde pek çok Ukraynalı rejim muhalifine ev sahipliği yapıyor. Sürgünde ve illegal olarak faaliyet yürüyen yasaklanmadan önce Ukrayna’nın en büyük üçüncü partisi olan  Ukrayna Komünist Partisi çalışmalarını Belarus’tan yönetiyor.

 Belarus’ta bulunan askeri kuvvetlerin diğer önemli yanı ise Belarus’un başkent Kiev’e oldukça yakın olması. Kiev’in savaşın başında bir kez kuşatılmış olması Ukrayna’da ikinci bir Kiev kuşatması korkusuna sebep oluyor. Kiev’de yeni yıl başından bu yana pek çok yeni siper kazılmaya başladı. Ukrayna’nın Kiev dışında bulunan askeri gücünü Kiev etrafında toplanmasına sebep olacak bir Kiev operasyonu Ukrayna’yı cephede çok gerilemesine sebep olabilir. Hali hazırda Herson şehir merkezi ve pek çok yeri geri alan Ukrayna zarar gören lojistik ve teknik alt yapısı ile her gün daha fazla kayıp veriyor. Bir genel taarruza dayanma gücü gün geçtikçe eriyor. Rusya için ise savaşın ilerleyen günlerinde seferberlikle yenilenen birlikleri yanı sıra daha taktik disiplin kazanan Donbass kuvvetlerini ilerleyen günlerde sahada daha yeni kazanımları getirebileceği düşünülüyor.